Zelzele Profesöründen İzmir Uyarısı! Prof. Dr. Hasan Sözbilir Tuzla Fayı’na Dikkat Çekti: 2 Bin Yıldır Kırılmadı! Yakında Kırılır

Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Sarsıntı Araştırma ve Uygulama Merkezi (DAUM) Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, İzmir’de son periyotta yaşanan sarsıntıların 2 bin yıldır kırılmadığı belirlenen Tuzla Fayı ile alakalı olduğunu belirterek, bu fayın yakın gelecekte kırılma mümkünlüğünün bulunduğunu söyledi.

Sözbilir, AA muhabirine AFAD’ın 81 vilayet için 2021’de yayınladığı Vilayet Afet Risk Azaltma Planları çerçevesinde İzmir’in afetlerden en az ziyanla çıkmak için 227 aksiyonu gerçekleştirmesi gerektiğini, bu hareketlerin vaktinde tamamlanması halinde İzmir’in 2030’da tüm afetlere hazır olacağını tabir etti.

30 Ekim 2020’deki Seferihisar merkez üslü zelzelesinin akabinde bölgedeki faylarda gerilim birikiminin gerçekleşmeye başladığını bildiren Sözbilir, İzmir’de bilhassa 2000 yılı öncesi yapılan binaların riskli olduğunu, kentsel dönüşüm çalışmalarının ise yavaş ilerlediğini lisana getirdi.

Sözbilir, Seferihisar ve Balçova’da yapı stoku envanterinin çıkartıldığını, Bayraklı, Konak, Bornova üzere ilçelerde de yeni çıkartılmaya başlandığını, bina performans tahlili açısından ise daha gerilerde olunduğuna işaret etti.

İzmir vilayet hudutlarında 17 canlı fay tespit edildiğini, bunlardan 5’inin tekrarlama aralığı, geçmiş devirlerde ürettiği zelzele sayısı ve en son ne vakit kırıldığına ait bilgiler bulunduğunu anlatan Sözbilir, şöyle konuştu:

“Tuzla Fayının yaklaşık 2 bin yıldır kırılmadığı ortaya çıktı. Bu fayın zelzele tekrarlama aralığı da 2 bin yıl civarında. Bu fayın yakın gelecekte kırılma mümkünlüğü var. Birkaç gün evvel bir sürü zelzele oldu Buca’da. Bu sarsıntıların hepsi bu fayla bağlı, bu fayın kuzeydoğu ucunda gerçekleşiyor. Fay bir formda sistemi zorlamaya başlamış durumda. Bu, yarın sarsıntı olacak manasına gelmiyor fakat gelecekte bu fayın kırılacağı şu anki bilimsel bilgiler ışığında biliniyor.”

Yenifoça, Gümüldür ve Kemalpaşa’da fay incelemesi

Mahalle bazında arama kurtarma örgütleri

“Deprem ne vakit olacak” niyetinden fazla “Deprem geldiğinde ne yapmam gerekiyor” fikrinin gelişmesi gerektiğini vurgulayan Sözbilir, şunları kaydetti:

“Hiçbir zelzele bizim yapı stokumuzu güçlendirmemizi beklemeyecek. Zelzele anında bina sallanırken koşturmamamız ve belirli bir ömür alanı oluşturmamız gerekiyor. Mahalle, bina ve aile ölçeğinde ne yapmamız gerektiğine dair evvelce tatbikatlar yapmamız gerekiyor. Dışarıda olan insan enkazın altındaki beşere müdahale edemiyor zira ne yapması gerektiğini bilmiyor. Kurtarma gruplarının çabucak gelme talihi yok. Mahalle bazında arama kurtarma örgütlerinin kurulması lazım, halkın içinden. Genç dinamik insanların 8-10 kişilik kümelerle AFAD, AKUT üzere kuruluşlarından eğitim almaları ve her mahallenin içinde arama kurtarma gereçlerinin hazır bulunduğu konteynerlerin kurulması lazım. Bina yıkmak, yine yapmak uzun süreçli işler, o yüzden zelzeleye hazırlıklı olmak gerek.”